ادبیات ایران در هفته گذشته روزهای خبرسازی را طی کرد. به اغما رفتن سیمین بهبهانی، رونمایی از تمبر «آقای رمان ایرانی» به مناسبت تولد محمود دولتآبادی، تجدید چاپ چهار کتاب از رضا براهنی مهمترین اتفاقات این حوزه بودند.
در هفته ای که گذشت، سیمین بهبهانی، ملقب به بانوی غزل و نیمای غزل ایران که از چهارشنبه دو هفته گذشته در بخش ICU بیمارستان پارس بستری شدههمچنان در کما به سر ميبرد و پسرش علی بهبهانی وضعیت جسمی وی را غیر قابل تغییر بیان کرد و از امیدواری پزشکان برای بهبود سلامتی مادرش خبر داد.
دو خبر از «آقای رمان ایرانی»
هفته گذشته، تمبر یادبود محمود دولتآبادی با عنوان «آقای رمان ایران» طی مراسمی در سبزوار رونمایی شد. این برنامه با حضور برخی اعضای شورای شهر سبزوار، چهرههای فرهنگی، هنری و اجتماعی این شهرستان و علاقهمندان به ادبیات داستانی در هتل کاملیای سبزوار برگزار شد و ضمن روخوانی پیام سیمین بهبهانی به مناسبت تولد دولتآبادی، پدر شهیدان فتاحی در سخنرانی خود از دولتآبادی با نام «نویسندهای فراوطنی» یاد کرد.
همچنین هفته گذشته، انتشارات فرهنگ معاصر، رمان 10 جلدی «کلیدر» نوشته دولت آبادی را برای چهارمین بار با شمارگان سه هزار نسخه و بهای 40 هزار تومان در قطع پالتویی منتشر کرد.
بازچاپ آثار براهنی پس از 30 سال
هفته گذشته انتشارات نگاه خبر از بازچاپ چهار کتاب به قلم رضا براهنی داد. قرار است به زودی قرار است کتابهای «قصهنویسی براهنی» و «تاریخ مذکر» به زودی از سوی این انتشارات منتشر شوند. همچنین دو رمان «آواز کشتگان» و «چاه به چاه» براهنی نیز از سوی همین ناشر پس از 30 سال در ایران به چاپ مجدد میرسند. این کتابها پیش از این ممنوعالانتشار بودند.
پاسخ بنیاد گلشیری به اعتراض نویسندگان
فرزانه طاهری، همسر هوشنگ گلشیری و مدیر بنیاد گلشیری نیز در هفته گذشته متنی را در پاسخ به درخواست برخی نویسندگان مبنی بر ادامه جایزه ادبی هوشنگ گلشیری منتشر کرد و در اختیار رسانهها قرار داد. طاهری در این متن ضمن تشکر از توجه نویسندگان به جایزه گلشیری، از نویسندگان خواست که موقعیت گردانندگان این جایزه را درک کنند و در ادامه راه این جایزه یاری رسان باشند.
کوداشت علیمحمد مودب
مراسم بزگداشت علی محمد مودب، شاعر انقلاب، سهشنبه، 21 مرداد از دیگر برنامههای ادبی هفت روز گذشته بود. در این مراسم موضوعاتی چون هویت جریانشناسی شعر انقلاب اسلامی و سانتیمانتالیزم ادبی از سوی سخنرانان مطرح شد.
«تاريخ روابط اسلام و اروپا: تاريخ سوء تفاهمات و پيشداوريها» عنوان کتابی است نوشته «فرانكو كارديني» که به بررسی 13 قرن مناسبات پر فراز و نشيب اسلام و اروپا پرداخته است. نویسنده این اثر از برجستهترين مورخان و محققان تواريخ قرون وسطايي و استاد تاريخ در دانشگاه فلورانس است.
كتاب «تاريخ روابط اسلام و اروپا: تاريخ سوء تفاهمات و پيشداوريها» نوشته «فرانكو كارديني» از مجموعه بررسيهاي تاريخي اروپايي موسوم به «احداث اروپا» با ترجمه و شرح بهاء الدين بازرگاني گيلاني روانه بازار كتاب شده است.
فرانكو كارديني از برجستهترين مورخان و محققان تواريخ قرون وسطايي و استاد تاريخ قرون وسطا در دانشگاه فلورانس است. مورخ ايتاليايي در 12 فصل اين اثر را كه با اقبال فراوان محافل علمي و دانشگاهي اروپايي و غير اروپايي مواجه شده، به بررسي 13 قرن مناسبات پر فراز و نشيب اسلام و اروپا پرداخته است. 13 قرن مشحون از سوء تفاهم، پيشداوري، برداشتها و پندارههاي غالبا اشتباه و غير واقعي كه ديدگاه اروپایيان را درباره اسلام شكل داده و آن را چنان مشوش کرده است كه آثار آن تا امروزه نيز زایل نشده و اين همه در زمانی دراز موجبات بيگانگي اسلام و اروپا را فراهم آورده است.
كارديني در اين كتاب سببها و عواملي نظير انواع منازعات، فتوح اوليه اسلامي، جنگهاي صليبي، فتح مجدد «رُكنكيستا»، فتوح عثماني در اروپا، سپس عقب راندن تركان از منطقه بالكان، همينطور ارتباطات زباني، سياسي، اقتصادي و البته روابط متنوع و رنگارنگ فرهنگي و تمدني ميان اين دو را مورد بررسي مستند قرار داده است.
به اعتقاد نويسنده، امروزه نيز اسلام بر پشت دروازههاي اروپا ميكوبد، درست همانند اعصار اوليه اسلاميشدن ملل و جوامع در قرون هفت و هشت ميلادي زمانيكه سپاهيان مسلمان بخشهاي وسيعي از حوزه مديترانه و سپس شبه جزيره ايبري را به گونهاي فتح كردند كه شدت و سرعت آن فقط يك بار در تاريخ بشريت اتفاق افتاده است، نيز در دوراني دراز ميان سدههاي پانزدهم تا هيجدهم كه امپراتوري عثماني نفس اروپایيان را بريده و آنها را از توان انداخته بود.
مولف فتوح اوليه مسلمين در ممالك اروپايي، پس آنگاه تهاجم تركان عثماني به قلب اين قاره را در عين حالي كه آفريننده رنج و مصيبت فراواني براي اروپایيان ميشمارد اما با نگاهي نسبتا بيطرف، نزاع و هم مراوده غربيان با مسلمانان و آشنايي آنها با علوم، فنون، زراعت، صناعت، هنر، فلسفه و معماري اسلامي و آثار غني انديشمندان مسلمان و شيوه زندگاني فاخر و پر حشمت ممالك و دربارهاي اسلامي را شكلدهنده مدنيت و هويت اروپايي ميداند و در تعبيري، فتوح اسلامي را «ماماي خشن» تولد نوزاد اروپا و نهايتا رشد و بالندگي بعدي آن بر ميشمارد.
پايگاه اطلاع رساني موسسه خانه کتاب در بازه زمانی 11 تا 17مردادماه از انتشار 16 عنوان کتاب بازچاپی در حوزه تاریخ و سیاست خبر میدهد. در این میان کتابهایی چون «باستانشناسي و هنر اشكاني»، «امپراتوري اسلامي» و «روش تحلیل سیاسی»ديده ميشود.
براساس آمار پايگاه اطلاعاتي موسسه خانه كتاب در بازه زماني 11 تا 17 مردادماه سال جاري، 28 عنوان كتاب در حوزه تاريخ و جغرافيا به چاپ رسيدهاند كه 18 عنوان آن كتابهاي چاپ نخست و 10 عنوان براي چندمين بار چاپ و منتشر شدهاند. همچنین 6 عنوان کتاب بازچاپی در بخش علوم اجتماعی به کتابهای سیاسی اختصاص داشت.
• بازانديشي تاريخ كيت جنكينز؛ مترجم:حسينعلي نوذري - آگه - 204 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 2 سال 1393 - 6100 نسخه - 10000 ريال
• تاريخ تمدن ويليامجيمز دورانت؛ مترجم:حسين كامياب؛ مترجم:محمدامين عليزاده - بهنود - 874 صفحه - وزيري (گالينگور) - چاپ 5 سال 1393 - 500 نسخه
• امپراتوري اسلامي
فيليس كورزين؛ مترجم:مهدي حقيقتخواه - ققنوس - 128 صفحه - وزيري (گالينگور) - چاپ 3 سال 1393 - 1000 نسخه - 90000 ريال
• خلفاي راشدين از خلافت تا شهادت: تحقيق و تحليل كارشناسانه از رويدادهاي عصر خلفاي راشدين
صلاحعبدالفتاح خالدي؛ مترجم:عبدالعزيز سليمي - نشر احسان - 364 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 2 سال 1393 - 5000 نسخه - 90000 ريال
• باستانشناسي و هنر اشكاني
يعقوب محمديفر - سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاهها (سمت) - 346 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 4 سال 1393 - 500 نسخه - 85000 ريال
• تجدد آمرانه: جامعه و دولت در عصر رضاشاه تورج اتابكي؛ مترجم:مهدي حقيقتخواه - ققنوس - 288 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 4 سال 1393 - 1100 نسخه - 120000 ريال
• من زندهام: خاطرات دوران اسارت
معصومه آباد؛ ويراستار:آزاده ميرشكاك - بروج - 554 صفحه - رقعي (گالينگور) - چاپ 36 سال 1393 - 2000 نسخه - 170000 ريال
• حقوق طبيعي و تاريخ
لئو اشتراوس؛ مترجم:باقر پرهام - موسسه انتشارات آگاه - 416 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 3 سال 1393 - 1100 نسخه - 250000 ريال
کتاب «دور دنیا در 80 روز» اثر ژول ورن، بازنوشته دینا مکفدن با ترجمه ندا هژبر از سوی واحد کودک و نوجوان موسسه انتشارات قدیانی(کتابهای بنفشه) بهدست نوجوانان رسید.
کتاب «دور دنیا در 80 روز» از جمله رمانهای کلاسیک نوجوانان است که در 17 قسمت ماجرای داستان را برای نوجوانان بیان میکند.
«خدمتکار جدید»، «بازی پرهزینه»، «فیلاس فاگ و خبر غیرمنتظره»، «کارآگاه فیکس»، «عبور از دریای سرخ و اقیانوس هند»، «ادامه سفر از هندوستان به هنگ کنگ»، «پاسپارتو به گروه دماغدرازها میپیوندد»، «آقای فاگ و مهمانی روی اقیانوس آرام»، «دیر رسیدن در لحظه آخر» و «نتیجه سفر عوض شد» نام برخی از بخشهایی است که در این کتاب آمده است.
این کتاب ماجرای مرد چهل ساله ثروتمندی به نام «فیلاس فاگ» را نقل میکند که در لندن زندگی میکند و معمولا وقتش را در باشگاه اصلاحطلبان با دوستانش میگذراند. در یکی از روزها فاگ در باشگاه ادعا میکند که میتواند در 80 روز به دور دنیا سفر کند و برای اثبات این ادعایش تصمیم به سفر به دور دنیا میگیرد و طی این سفر ماجراهای جالبی برایش اتفاق میافتد تا اینکه...
در بخشی از این کتاب میخوانیم: «بعد از نجات دادن آدا، گروه به سرعت به سفرش به سمت الله آباد ادامه داد. آنها تا قبل از ظهر به ایستگاه قطار رسیدند. آقای فاگ بلافاصله از پاسپارتو خواست کمی خرید کند. پاسپارتو از انجام دادن این کار خیلی خوشحال بود چون به این بهانه میتوانست گشتی هم در شهر بزند. وقتی پاسپارتو از خرید برگشت متوجه شد زمان خداحافظی کردن با علی فرارسیده است...»
واحد کودک و نوجوان موسسه انتشارات قدیانی(کتابهای بنفشه)کتاب «دور دنیا در 80 روز» را درقالب 112 صفحه و شمارگان یکهزار و 100 نسخه منتشر کرده است. علاقهمندان میتوانند این کتاب را به بهای 45 هزار ریال خریداری کنند.
بیستمین چاپ مجموعه داستان «یوزپلنگانی که با من دویدهاند» نوشته بیژن نجدی از سوی نشر مرکز منتشر شد.
«یوزپلنگانی که با من دویدهاند» دربرگیرنده 10 داستان با نامهای سپرده به زمین، استخری پر از کابوس، روز اسبریزی، تاریکی در پوتین، شب سهراب کشان، چشمهای دکمهای من، مرا بفرستید به تونل، خاطرات پاره پاره دیروز، سهشنبه خس و گیاهی در قرنطینه است.
این کتاب برای نخستین بار سال 1373 از سوی نشر مرکز چاپ شد و تنها کتاب منتشر شده از نجدی در زمان حیات وی به شمار میآید. وجه تسمیه این مجموعه داستان هم برگرفته از وصیت شاعرانه نجدی است. این نویسنده در بخشی از وصیتنامهاش نوشته است:
«بند بند پاره پارههای موسیقی
که ریختم در شیشههای گلاب و گذاشتم روی رف
یک سهم به مثنوی مولانا دو سهم به «نی» بدهید
و میبخشم به پرندگان
رنگها، کاشیها، گنبدها
به یوزپلنگانی که با من دویدهاند»
چاپ بیستم مجموعه داستان «یوزپلنگانی که با من دویدهاند» در 88 صفحه، با شمارگان یکهزار و 600 نسخه و بهای پنجهزار و 200 تومان از سوی نشر مرکز منتشر شده است.
از ابتدای سال جاری تا پایان تیرماه کتابهای متعددی در زمینه سیاسی ترجمه شده است که در این گزارش به آنها اشاره میکنیم. در این فهرست کتابهایی چون «جنبش تسخير: اشغال وال استريت» (نوآم چامسكي، «غربیسازی جهان» (سرژ لاتوش) و «درآمدي بر علم سياست» وجود دارند.
در سوژهای که ایبنا با عنوان «آسیبشناسی ترجمه کتابهای سیاسی» دنبال کرد و نظر کارشناسان، استادان دانشگاه، مترجمان و ناشران مختلف را در این باره جویا شد، هریک از این افراد بر موارد خاصی از این آسیبشناسی اشاره و راهکارهایی را برای برطرف کردن در نظر گرفتند. در ادامه این سوژه کتابشناسی ترجمه آثاری را که در چهار ماه نخست سال جاری چاپ و منتشر شدهاند گردآوری کردیم تا برآوردی از وضعیت ترجمه در ایران داشته باشیم.
در این کتابشناسی که براساس اطلاعات و دادههای موسسه خانه کتاب گردآوری شده است، بر ترجمه صرف کتابهای سیاسی تمرکز نشده و کتابهایی را که در ارتباط با این رشته (به ویژه علوم اجتماعی و نظامی) است نیز دربردارد.
کتابهایی را که در بازه زمانی اول فروردین تا پایان تیرماه سال 1393 به چاپ رسیدهاند در زیر مشاهده میکنید.
• نظريه انتقادي از مكتب فرانكفورت تا مكتب پسامدرن: مجموعه مقالات
داگلاس كلنر؛ مترجم:محمدمهدي وحيدي؛ ويراستار: پروانه بيات - صدا و سيماي جمهوري اسلامي، سروش - 132 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 1 سال 1393 - 500 نسخه - 55000 ريال
• درآمدي انتقادي ماكس وبر؛ مترجم:ابوالفضل ذوالفقاري - دانشگاه شاهد، مركز چاپ و انتشارات - 328 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1393 - 1000 نسخه - 118000 ريال
کتاب «کار باید تشکیلاتی باشد» حاوی مجموعه بیانات مقام معظم رهبری درباره تشکل و کار تشکیلاتی است که به همت موسسه شهید کاظمی و قلم محمود زارعی منتشر شده است.
کتاب «کار باید تشکیلاتی باشد» حاوی مجموعه بیانات مقام معظم رهبری در باره تشکل و کار تشکیلاتی است که که گرهگشای فعالیتهای تشکیلاتی و فرهنگی است.این کتاب با توجه به نیاز فعالان فرهنگی تدوین و تهیه شده و برگرفته از فرامین معظمله است، از عناوین این کتاب میتوان به، ضرورت کار تشکیلاتی، آثار و برکات کار تشکیلاتی شاخصها و بایدهای تشکیلات موفق انقلابی، آفت شناسی کار تشکیلاتی وظایف مدیر تشکیلات، وظایف اعضاء تشکیلات، نمونههای موفق تشکیلات انقلابی، جبهه فرهنگی انقلاب سازماندهی میخواهد و ... اشاره کرد که کاملا بصورت کاربردی، دستهبندی و پردازش شده است.
این کتاب در قطع رقعی بوده و دارای 208 است که با قیمت 8500 توسط موسسه شهید کاظمی با همکاری موسسه رهیافت ولایت و به قلم محمود زارعی منتشر گردیده است.
علاقهمندان به تهیه کتاب میتوانند با شمارههای 02537840844 الی 6 تماس برقرار کرده و یا به نشانی اینترنتی من و کتاب و سایت اطلاع رسانی موسسه شهید کاظمی و آدرس قم، خیابان معلم، مجتمع ناشران، طبقه اول، فروشگاه 131، مرکز نشر و پخش شهید کاظمی مراجعه کنند.
21 مردادماه برابر با سالروز اعدام میرزا رضا کرمانی، قاتل ناصرالدینشاه قاجار است. ماجرای قتل این شاه قاجار در بیشتر کتابهای تاریخی همعصر وی ذکر شده و مورخان و وقایعنگاران از ابعاد گوناگونی به آن نگریستهاند. «ایبنا» در این گزارش به برخی کتابهایی که این رویداد تاریخی را ثبت کردهاند اشاره کرده است.
میرزا رضا از شاگردان سید جمالالدین اسدآبادی و قاتل ناصرالدین شاه بود. وی چندی پیش از قتل شاه قاجار برای شکایت از حاکم کرمان بهتهران آمد اما مورد آزار نایبالسلطنه کامران میرزا قرار گرفت و مدتها همراه حاج سیاح محلاتی و چند تن دیگر در زندان محبوس بود. وی پس از آزادی جزو مریدان سید جمالالدین اسدآبادی شد. میرزارضا کرمانی بهشدت تحت تاثیر تعلمیات سید جمال قرار گرفت. تا اینکه در اردیبهشت 1275 ناصرالدینشاه را که برای زیارت به حرم حضرت عبدالعظیم رفته بود، به ضرب گلوله به قتل رساند.
این حادثه در اکثر آثار وقایعنگاران و مورخان عصر قاجار بازتاب داشته است که از آن میان ناظمالاسلام کرمانی مولف «تاریخ بیداری ایرانیان» و یحیی دولتآبادی صاحب آثاری چون «حیات یحیی» و «آیین در ایران» بیشتر به این ماجرا پرداختهاند.
روایت دولتآبادی از احوالات میرزارضا در شب قبل از ترور شاه
یحیی دولتآبادی، از رجال عصر مشروطه و مولف آثاری چون «حیات یحیی» و «آیین در ایران» که شب قبل از ترور ناصرالدین شاه همراه با جمعی از دوستان خود به زیارت حضرت عبدالعظیم رفته و میرزا رضا را در حال زیارت و تفکر دیده بود در خاطرات خود اینچنین شعف میرزا رضا را بههنگام مطلع شدن از قصد شاه قاجار برای زیارت حضرت عبدالعظیم روایت میکند: «در تاریکی زاویه ایوان شخصی در لباس کسبه دیده میشد که صورتش درست تمیز داده نمیشد. این شخص میرزا رضای کرمانی است که گوشه تاریکی سرپا نشسته، دستها را بر روی زانو و سر را بر روی دستها گذارده، در دریای فکر و خیال فرو رفته بیآنکه تغییر وضعی به خود بدهد یا کلمهای بگوید.»
دولتآبادی در ادامه مینویسد: «در این حال دو تن از زوار در طرف دیگر ایوان نشسته با یکدیگر صحبت داشته درضمن سخن میگویند فردا شاه به زیارت میآید قرق هم نمیباشد. چون تاکنون رسم بوده است هر وقت شاه به این مزار مشرف میشده صحن و حرم را به کلی قرق مینمودند. به محض آنکه از زبان این دو زوار شنیده میشود، شاه فردا به زیارت میآید و قرق هم نمیباشد، مجسمه فکر و خیال در تاریکی زاویه ایوان به جنبش آمده سر از روی دست و زانوی تحیر برداشته از روی تعجب میگوید شاه فردا اینجا میآید، قرق هم نیست.»
مهلت فراخوان دومین دوره جایزه «گنجینه پژوهشی ایرج افشار» از سوی مرکز دايرهالمعارف بزرگ اسلامی تا پایان مرداد 1393 تمدید شد.
مرکز دايرهالمعارف بزرگ اسلامی، مهلت فراخوان دومین دوره جایزه «گنجینه پژوهشی ایرج افشار» را تمدید کرد.
تمامی فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد و دکتری رشته کتابداری که از پایاننامه خود در سال 1392 دفاع کردهاند، میتوانند در صورت تمایل به شرکت در دومین دوره جایزه این گنجینه، یک نسخه از رساله خود را تا پایان مرداد 1393 به نشانی تهران، دارآباد، مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی) دفتر گنجینه پژوهشی ایرج افشار ارسال کنند. نتایج بررسی پس از دو ماه اعلام میشود. پیش از این مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامیمهلت ارسال پایاننامهها را تا 15 مرداد 1393 اعلام کرده بود.
برگزیده این جایزه 16 مهرماه، به مناسبت سالروز تولد استاد ایرج افشار، معرفی ميشود.
رمان 10 جلدی «کلیدر» اثر محمود دولتآبادی برای چهارمین بار در پنج جلد قطع پالتویی از سوی انتشارات فرهنگ معاصر منتشر شد.
جلدهای اول تا ششم رمان «کلیدر» معروفترین اثر دولتآبادی، برای نخستین بار سال 1357 منتشر شد. این رمان درباره خانواده کردی است که به سبزوار مهاجرات کردهاند و براساس زندگی شخصیتی حقیقی به نام «گل محمد»، قهرمان بومی سبزوار است که علیه ستم اربابان حکومت وقت قیام میکند نوشته شده است. زمان آغاز داستان کلیدر سال 1325 و پس از ماجرای آذربایجان است.
این اثر به گونه رئال نوشته و برخی نظریه پردازان ادبیات، آنرا زیرمجموعه گونه روستایینویسی در ادبیات داستانی ایران میدانند.